1. Có bị mất quyền nuôi con khi cha mẹ đẻ đòi
lại con?
Câu hỏi: Do không thể
có con nên năm 1990, vợ chồng tôi có nhận cháu Lan ở trại trẻ mồ côi làm con
nuôi theo đúng quy định của pháp luật. Chúng tôi luôn yêu thương và chăm sóc
cháu rất tốt. Hiện nay cháu đã 14 tuổi và rất ngoan ngoãn. Mới đây, có một cặp
vợ chồng tự xưng là bố mẹ ruột của cháu đến gặp chúng tôi và ngỏ ý muốn xin
cháu Lan về nuôi. Chúng tôi yêu cầu họ đi giám định ADN để khẳng định tư cách
của mình. Kết quả giám định đã cho thấy họ đúng là cha mẹ ruột của cháu Lan,
trước đây vì quá túng thiếu nên đã bỏ rơi cháu. Bây giờ điều kiện gia đình đã
khá giả nên muốn xin lại cháu về để chăm sóc. Chúng tôi không đồng ý vì sau
nhiều năm sống cùng nhau, giữa chúng tôi và cháu Lan đã có tình cảm gắn bó
khăng khít. Sau đó, 2 người này còn đến nhà chúng tôi nhiều lần và còn dọa nếu
không trả lại con cho họ, họ sẽ kiện ra tòa để đòi quyền nuôi con làm chúng tôi
hết sức lo lắng. Vậy tôi muốn hỏi trong trường hợp này, nếu cha mẹ đẻ cháu Lan
khởi kiện ra tòa, vợ chồng tôi có mất quyền nuôi cháu Lan hay không?
Trả lời:
Theo quy định tại Điều
24 Luật Nuôi con nuôi năm 2010, hệ quả của việc nuôi con nuôi như sau:
‘‘Kể từ ngày giao nhận
con nuôi, giữa cha mẹ nuôi và con nuôi có đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của cha mẹ
và con; giữa con nuôi và các thành viên khác của gia đình cha mẹ nuôi cũng có
các quyền, nghĩa vụ đối với nhau theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia
đình, pháp luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Trừ trường hợp giữa
cha mẹ đẻ và cha mẹ nuôi có thỏa thuận khác, kể từ ngày giao nhận con nuôi, cha
mẹ đẻ không còn quyền, nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, cấp dưỡng, đại diện theo
pháp luật, bồi thường thiệt hại, quản lý, định đoạt tài sản riêng đối với con
đã cho làm con nuôi.’’
Như vậy, khi nhận cháu
Lan từ trại trẻ mồ côi làm con nuôi, giữa anh chị và con nuôi có đầy đủ các
quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con. Kể từ thời điểm đó, cha mẹ đẻ của cháu Lan
không còn quyền, nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, cấp dưỡng, đại diện theo pháp
luật, bồi thường thiệt hại, quản lý, định đoạt tài sản riêng đối với đứa bé. Vì
thế, nếu như cha mẹ ruột của cháu Lan có khởi kiện ra Tòa, anh chị cũng không
mất quyền nuôi con.
Tuy nhiên, để giải
quyết vụ việc một cách thấu tình đạt lý, anh chị nên hỏi ý kiến cháu Lan về vấn
đề này và có thể thỏa thuận với cha mẹ ruột cháu để cùng chăm sóc, nuôi dưỡng
cháu tốt nhất cho đến khi cháu thành niên.
2. Giành quyền nuôi con khi mẹ không có việc
làm?
Tóm tắt câu hỏi:
Em có quyền ly hôn với
chồng em không vì bố mẹ chồng không ưa gì mình, vợ chồng em vì thế mà tình cảm
cũng sứt mẻ rất nhiều. Từ khi con em ra đời, mọi thứ thay đổi, cuộc sống không
còn được hạnh phúc như trước. chồng em không tôn trọng em và em bị nói rất đau
long. Em muốn ly hôn, em không có việc làm thì làm phải làm thế nào để giành
quyền nuôi con ạ. Cám ơn luật sư!
Luật sư tư vấn:
Xin chào bạn! cám ơn
bạn đã gửi câu hỏi. Về câu hỏi của bạn, Luật sư Gia Đình tư vấn và hướng dẫn
cho bạn như sau:
1/ Căn cứ pháp lý
– Luật hôn nhân và gia
đình năm 2014
2/ Ly hôn theo yêu cầu
của một bên ?
Trước tiên phải nói
rằng bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly theo quy định tại Điều
51 Luật hôn nhân và gia đình 2014:
“1. Vợ, chồng hoặc cả
hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
2.Cha, mẹ, người thân
thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do
bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành
vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây
ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
3.Chồng không có quyền
yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con
dưới 12 tháng tuổi”.
Trong trường hợp của
bạn,áp dụng quy định tại Điều 56 Luật hôn nhân và gia đình 2014 về việc ly hôn
theo yêu cầu của một bên :
“1. Khi vợ hoặc chồng
yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly
hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm
nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng
trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt
được.
2.Trong trường hợp vợ
hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải
quyết cho ly hôn.
3.Trong trường hợp có
yêu cầu ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật này thì Tòa án giải
quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình
làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia”.
Như vậy,nếu như khi tổ
hòa giải đã thực hiện công việc hòa giải cho hai vợ chồng bạn mà bạn vẫn yêu
cầu ly hôn thì Tòa án sẽ giải quyết ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng có hành
vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm
cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài,
mục đích của hôn nhân không đạt được. Bạn có thể cung cấp những căn cứ để chứng
minh trước Tòa về việc chồng bạn đã có những lời lẽ, hành động thể hiện sự
không tôn trọng bạn , ảnh hưởng nghiêm trọng đến hạnh phúc gia đình và không
thể tiếp tục mối quan hệ vợ chồng nữa.Mục đích của hôn nhân chỉ thực sự đạt
được khi cả hai bên có sự quan tâm,chia sẻ,tôn trọng lẫn nhau,cùng nhau xây
dựng một mái ấm gia đình.
3/ Mẹ không có việc
làm có được giành quyền nuôi con không?
Điều 81 Luật hôn nhân
và gia đình 2014 quy định về việc chăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con
sau khi ly hôn “1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom,
chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng
lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự
nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên
quan.
2.Vợ, chồng thỏa thuận
về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với
con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một
bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07
tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3.Con dưới 36 tháng
tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều
kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có
thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”
Như vậy, về nguyên
tắc, sau khi ly hôn, nếu con bạn dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao cho mẹ trực
tiếp nuôi. Tuy nhiên, vì bạn không có việc làm ổn định nên Tòa án sẽ xem xét
các điều kiện của bạn có đáp ứng trong việc trông nom,chăm sóc,nuôi dưỡng,giáo
dục con vật chất, tinh thần đáp ứng sự phát triển của con bạn.
Bạn có thể thỏa thuận
với chồng bạn về người sẽ trực tiếp nuôi con,Nếu không thỏa thuận được thì Tòa
án sẽ quyết định việc giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi
mọi mặt của con bạn.
Bạn muốn giành quyền
nuôi con thì bạn nên trình bày và đưa ra tòa những căn cứ về việc bạn sẽ đáp
ứng được các nhu cầu vật chất cần thiết cho con bạn bao gồm: Ăn, ở, sinh hoạt,
điều kiện học tập…và các yếu tố tinh thần bao gồm: Thời gian chăm sóc, dạy dỗ,
giáo dục con, tình cảm dành cho con, điều kiện cho con vui chơi giải trí, trình
độ học vấn của bạn…để chứng minh rằng bạn hoàn toàn có thể đảm bảo cho con bạn
được phát triển trong điều kiện tốt nhất.
3. Người mẹ có bị tước quyền nuôi con khi bỏ
rơi con mới sinh?
Chào công ty, tôi muốn
hỏi nếu trường hợp một người phụ nữ bỏ rơi con mới đẻ của mình nhưng sau đó
cháu bé đã được các cơ quan chức năng phát hiện và cứu chữa cháu bé kịp thời.
Trong trường hợp này người phụ nữ đó có được quyền chăm sóc con của mình nữa hay
không? Tôi cảm ơn”.
Luật sư Gia Đình tư
vấn:
Căn cứ theo Điều 85
Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì các trường hợp hạn chế quyền của cha, mẹ đối
với con chưa thành niên bao gồm:
a) Bị kết án về một
trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi
cố ý hoặc có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi
dưỡng, giáo dục con;
b) Phá tán tài sản của
con;
c) Có lối sống đồi
trụy;
d) Xúi giục, ép buộc
con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.
Như vậy, theo quy định
của pháp luật thì các trường hợp đã bị kết án về một trong các tội xâm phạm
tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi cố ý hoặc có hành vi vi
phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con, tòa án
có thể tự mình hoặc theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức ra quyết định
không cho cha, mẹ trông nom, chăm sóc, giáo dục con, quản lý tài sản riêng của
con hoặc đại diện theo pháp luật cho con trong thời hạn từ 1 năm đến 5 năm. Tòa
án có thẩm quyền xem xét việc rút ngắn thời hạn này.
Đối với trường hợp bạn
nêu ra, nếu người mẹ bỏ rơi con mới đẻ thì đây được coi là hành vi vi phạm
nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng con cái, người mẹ này có
thể sẽ bị Toà án ra quyết định hạn chế quyền của cha mẹ với con cái, trong đó
có quyền trông nom, chăm sóc, giáo dục con trong một khoảng thời gian nhất
định.
Luật sư Trần Minh Hùng chuyên gia
tư vấn luật trên kênh HTV, VTV, THVL1, ANTV, SCTV1...
Chúng tôi
là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên
viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm,
kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm
và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý-
cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư
bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là
nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư
luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư
thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề,
chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh
hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật
sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp
được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem
lại công bằng cho xã hội.
Luật
sư Trần Minh Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư
Gia Đình có nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền
thông tin tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật
trên các Kênh truyền hình uy tín như: Đài Truyền hình TPHCM
(HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long,
Truyền hình Công an ANTV, SCTV, THQH, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam,
Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát
thanh Kiên Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi
trẻ đời sống, Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an
nhân dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học
luật TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường
ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học
uy tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật
sư bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng
trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng
Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu
giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa
Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự,
kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại
niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công
lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi
cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước
rất lâu năm.
Trân trọng
cảm ơn!.
|