1. Tranh chấp quà cưới khi ly hôn
Tài sản chung của vợ chồng
Điều 213 Bộ luật Dân sự 2015 quy định sở hữu chung của vợ
chồng là sở hữu chung hợp nhất có thể phân chia.
• Sở hữu chung hợp nhất là sở hữu chung mà trong đó, phần
quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu chung không được xác định đối với tài sản
chung. Do không thể biết được số tài sản của mình trong số tài sản chung nên vợ
và chồng có quyền ngang nhau đối với tài sản chung đó.
• Đồng thời phần quyền, nghĩa vụ của cả vợ và chồng là ngang
nhau. Do đó, đối với tài sản chung thì một bên vợ hoặc chồng KHÔNG CÓ QUYỀN
TỰ Ý chuyển nhượng tài sản này cho người khác.
• Ngoài ra, việc sở hữu chung sẽ chấm dứt nếu có sự phân
chia tài sản và tài sản này sẽ trở thành tài sản riêng của từng người. Yếu tố
có thể phân chia trong sở hữu chung hợp nhất có thể hiểu khi có thỏa thuận hoặc
bản án của Tòa án thì khối tài sản chung này vẫn có phân chia.
Khoản 1 Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 có quy định
rằng Tài sản chung của vợ chồng gồm:
• Tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt
động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu
nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại
khoản 1 Điều 40 của Luật này;
• Tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho
chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
• Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là
tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng,
được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
Ngoài ra, trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài
sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó
được coi là tài sản chung.
Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được
dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.
Quà cưới là tài sản chung hay tài sản riêng của vợ chồng
Quan hệ hôn nhân và gia đình là một quan hệ xã hội phức tạp
vì có sự đan xen giữa yếu tố pháp lý và tình cảm. Khoản 14 Điều 3 Luật Hôn nhân
và Gia đình 2014 thì ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án,
quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Như vậy, quan hệ vợ chồng không tự
nhiên chấm dứt, nếu muốn chấm dứt quan hệ vợ chồng thì phải có bản án, quyết
định có hiệu lực của Tòa án.
Đối với một vụ việc dân sự liên quan đến hôn nhân thường có
3 yêu cầu cần được giải quyết:
• Quan hệ hôn nhân
• Con cái
• Tài sản chung.
Tương tự, khi có yêu cầu ly hôn, tài sản là một trong những
yêu cầu chính mà các bên phải thỏa thuận hoặc Tòa án phải giải quyết.
Vì quà cưới cha mẹ các bên đã cho đôi vợ chồng nên thuộc về
tài sản của vợ chồng. Tuy nhiên, việc xác định quà cưới là tài sản chung hay
riêng của vợ chồng không hề dễ dàng. Xét các quy định của pháp luật hiện nay
thì không có một quy định nào thể hiện một cách cụ thể của hồi môn là tài sản
chung hay riêng của vợ chồng. Điều này phụ thuộc vào việc xét xử của từng Tòa
và chứng minh của một trong hai bên vợ chồng.
Trên cơ sở quy định của pháp luật, xét thời điểm được cho
thì vợ chồng đã đăng ký kết hôn chưa? Tài sản được cho riêng hay cho chung cho
vợ chồng để xác định loại tài sản của vợ chồng.
Đối với trường hợp đăng ký kết hôn trước khi tổ chức đám
cưới và tài sản được cho hai vợ chồng thì là tài sản chung của vợ chồng. Còn
nếu tài sản được cho riêng một vợ/chồng thì đó là tài sản riêng nếu chứng minh
được (đây là nghĩa vụ quan trọng trong việc xác minh tài sản là riêng của
vợ/chồng).
Trường hợp đăng ký kết hôn sau khi cưới, khi mẹ chồng trao
vàng cưới cho con dâu, cô dâu, chú rể lúc đó vẫn chưa là vợ chồng chính thức
trên pháp luật thì quà cưới đó thuộc về tài sản riêng của cô dâu nếu như mẹ
chồng nói là tặng riêng con dâu. Nhưng phần lớn cha mẹ thường nói tặng quà cho
cả hai vợ chồng để tránh những vấn đề không hay xảy ra sau này.
Tuy nhiên, trên thực tế, ý nghĩa của quà cưới là nhằm chúc
phúc đôi vợ chồng. Nghĩa là khi xác định mối quan hệ vợ chồng thì mới có quà
cưới. Do đó, theo quan điểm của chúng tôi nên xem xét là tài sản chung của vợ
chồng.
Thủ tục giải quyết khi xảy ra tranh chấp
Thông thường, các tranh chấp về tài sản sau khi ly hôn của
vợ chồng sẽ do vợ chồng tự THỎA THUẬN phân chia. Trong trường hợp các bên
không thỏa thuận được thì có thể cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết.
• Căn cứ vào Khoản 1 Điều 28 Bộ luật Tố tụng Dân sự, Tòa án
là cơ quan có thẩm quyền tranh chấp quà cưới khi ly hôn của vợ chồng.
• Để có thể yêu cầu Tòa án giải quyết, trước hết, một bên
vợ/chồng phải gửi hồ sơ khởi kiện đến Tòa án.
• Tòa án có trách nhiệm cấp ngay cho anh GIẤY XÁC NHẬN
ĐÃ NHẬN ĐƠN KHỞI KIỆN. Sau khi xem xét đơn khởi kiện, nếu đúng thẩm quyền
giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán sẽ gửi người khởi kiện thông báo đóng tạm
ứng án phí giải quyết vụ án.
• Khi người khởi kiện nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm
ứng án phí thì Thẩm phán thụ lý vụ án. Theo đó, vụ án sẽ được giải quyết theo
đúng trình tự của pháp luật.
2. Vàng cưới là tài sản chung hay riêng?
Hiện nay, tình trạng ly hôn xảy ra tương đối phổ biến, bên
cạnh việc chấm dứt hôn nhân còn có tranh chấp về tài sản và con cái.
Trên thực tế, đã có nhiều tranh chấp xảy ra xung quanh những
món quà cưới là vàng, trang sức do bố mẹ, họ hàng hai bên tặng. Việc phân chia
tài sản này khi ly hôn như thế nào khiến những người trong cuộc tranh cãi gay
gắt.
Trước đây, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã có
hướng dẫn về vấn đề này tại Nghị quyết số 01/NQ-HĐTP như sau:
- Đồ trang sức mà người vợ hoặc người chồng được cha mẹ vợ
hoặc chồng tặng cho riêng trong ngày cưới là tài sản riêng;
- Nhưng nếu vàng, đồ trang sức khác được cho chung cả hai
người với tính chất là tạo dựng cho vợ chồng một số vốn thì coi là tài sản
chung.
Năm 2000, Nghị quyết số 01/NQ-HĐTP nêu trên được thay thế
bằng Nghị quyết số 02/2000/NQ-HĐTP, tuy nhiên Nghị quyết số 02 lại không quy
định vấn đề chia tài sản khi ly hôn là trang sức.
Trong khi đó, theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, vợ
chồng có quyền có tài sản riêng và tài sản riêng là tài sản được tạo lập trước
thời kỳ hôn nhân, được tặng cho, thừa kế riêng.
Từ đó cho thấy, nếu trong ngày cưới cha mẹ chồng cho con dâu
vàng, đồ trang sức khác mà không nói cho cả hai vợ chồng thì đó là tài sản
riêng của người vợ, khi ly hôn mà xảy ra tranh chấp thì đó là tài riêng của
người vợ, không được chia. Trường hợp có thỏa thuận rằng cho cả hai vợ chồng,
thì đó được coi là tài sản chung và khi ly hôn, được chia theo quy định của
Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
3. Sổ hồng cấp sau ngày cưới, là tài
san chung hay tài sản riêng?
Hỏi: Hiện tại tôi có mua một căn hộ thuộc dự án. Khi mua thì
tôi chưa kết hôn nên mọi giấy tờ liên quan tôi đều đứng tên. Tất cả đều là tài
sản của tôi. Hiện tại căn hộ đang thi công và bàn giao vào cuối năm nay và sẽ
cấp luôn sổ hồng. Nhưng tháng sau tôi kết hôn. Vậy sổ hồng cấp sẽ sau ngày kết
hôn. Vì vậy cho tôi hỏi căn hộ này có phải là tài sản riêng của tôi không? Nếu
cần phải chứng minh đó là tài sản riêng của tôi thì tôi cần bổ sung những giấy
tờ gì?
Điều 33 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về Tài
sản chung của vợ chồng:
“1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo
ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát
sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ
trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng
được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa
thuận là tài sản chung.
Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là
tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng,
được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
2. Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất,
được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ
chồng.
3. Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà
vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được
coi là tài sản chung.”
Theo thông tin bạn cung cấp thì thời điểm bạn được cấp giấy
chứng nhận quyền sở hữu nhà ở (sổ hồng) là thời điểm bạn đã kết hôn (trong thời
kỳ hôn nhân). Song căn nhà này được bạn hoàn tất thủ tục mua trước khi bạn kết
hôn, mặt khác việc mua nhà là hoàn toàn từ tài sản riêng của bạn và trong giấy
chứng nhận quyền sở hữu nhà ở mang tên bạn. Bởi vậy, đây sẽ được xác định là
tài sản riêng của bạn. Tài sản này sẽ trở thành tài sản chung nếu vợ chồng bạn
có thỏa thuận bằng văn bản về việc nhập khối tài sản này thành tài sản chung
của vợ chồng.
Luật sư Trần Minh Hùng chuyên gia
tư vấn luật trên kênh HTV, VTV, THVL1, ANTV, SCTV1...
Chúng tôi
là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên
viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm,
kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm
và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý-
cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư
bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là
nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư
luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư
thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề,
chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh
hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật
sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp
được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem
lại công bằng cho xã hội.
Luật
sư Trần Minh Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư
Gia Đình có nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền
thông tin tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật
trên các Kênh truyền hình uy tín như: Đài Truyền hình TPHCM
(HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long,
Truyền hình Công an ANTV, SCTV, THQH, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam,
Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát
thanh Kiên Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi
trẻ đời sống, Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an
nhân dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học
luật TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường
ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học
uy tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật
sư bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng
trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng
Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu
giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa
Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự,
kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại
niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công
lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi
cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước
rất lâu năm.
Trân trọng
cảm ơn!.
|