Pháp luật đất đai về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo mình ngày càng không bảo đảm quyền lợi cho người dân khi bị thu hồi đất.
Trước đây khi Luật đất đai 2014 chưa có hiệu lực thì còn có các Nghị định Như Nghị Định 69/2009, Thông tư 14/2009, Nghị định số 17/2006/NĐ-CP ...và Quyết định số 35/2010/QĐ-UBND của UBND TP.HCM.
Đều có 1 quy định rất có lợi cho người bị thu hồi đất đó là Giá đất để tính bồi thường là giá đất theo mục đích đang sử dụng đã được Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định và công bố; không bồi thường theo giá đất sẽ được chuyển mục đích sử dụng; trường hợp tại thời điểm có quyết định thu hồi đất mà giá này chưa sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường thì Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định giá đất cụ thể cho phù hợp....
Trường hợp giá đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh công bố chưa sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giao cho cơ quan chức năng xác định lại giá đất cụ thể để quyết định giá đất tính bồi thường cho phù hợp và không bị giới hạn bởi quy định về khung giá các loại đất"..
Trường hợp tại thời điểm quyết định thu hồi đất mà giá đất do Ủy ban nhân dân thành phố công bố chưa sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường, thì Ủy ban nhân dân quận, huyện thuê đơn vị tư vấn có chức năng xác định lại giá đất cụ thể để tính bồi thường cho phù hợp và không bị giới hạn bởi quy định về khung giá các loại đất; trên cơ sở kết quả của đơn vị tư vấn, Ủy ban nhân dân quận, huyện đề xuất đơn giá đất gửi Hội đồng thẩm định bồi thường thành phố thẩm định và trình Ủy ban nhân dân thành phố quyết định giá đất để tính bồi thường. Phân công cho Ủy viên Ủy ban nhân dân thành phố kiêm Giám đốc Sở Tài chính thay mặt Ủy ban nhân dân thành phố, ký thay Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố văn bản phê duyệt giá đất để tính bồi thường; văn bản phê duyệt được đóng dấu của Ủy ban nhân dân thành phố.
Khi xác định giá đất để tính bồi thường phải đảm bảo nguyên tắc theo mục đích sử dụng hợp pháp, được hình thành từ kết quả của những giao dịch thực tế đã hoàn thành, mang tính phổ biến giữa người chuyển nhượng và người nhận chuyển nhượng trong điều kiện thương mại bình thường, không chịu tác động của các yếu tố gây tăng hoặc giảm giá đột biến không hợp lý, như: đầu cơ, thiên tai, địch họa, khủng hoảng kinh tế, tài chính, thay đổi quy hoạch, chuyển nhượng trong tình trạng bị ép buộc, có quan hệ huyết thống hoặc có những ưu đãi khác"
Tuy nhiên, kể ngày Luật đất đai 2014 được ban hành mình mong mỏi có 1 nghị định, thông tư có nội dung quy định tương tự như các nghị định thông tư nêu trên để khiếu nại nhưng vẫn không có.
Gần đây có các NĐ47/2014/NĐ-CP về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất, Nghị định số 43/2014NĐ-CP quy định chi tiết một số điều luật đất đai, Thông tư số 37/2014 quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất, thông tư số 36/2014/TT-BTNMT quy định phương pháp định giá đất, xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất, định giá đất cụ thể và tư vấn xác định giá đất, Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày ...Nhưng vẫn không có nội dung tương tự có lợi cho người có đất bị thu hồi như trước đây. Nên khi bị thu hồi đất các ỦY BAN áp dụng khung giá đất tỉnh ban hành nên rất khó có căn cứ khiếu nại giá đất theo giá thực tế giao dịch của thị trường mà các văn bản trước đây ban hành.
Trong khi các vụ khiếu nại về bị thu hồi đất đa số khiếu nại về giá bồi thường quá thấp. Vì giá đất Nông nghiệp theo bảng giá đất của UBND tỉnh...là quá thấp so với giá thực tế giao dịch.
|