Vụ nước C2, Rồng đỏ nhiễm độc chì: Phạt vài tỷ cũng chưa đủ tính răn đe!
Liên quan tới vụ nước C2, Rồng đỏ nhiễm độc
chì, lãnh đạo Bộ Y tế cho biết, 5,8 tỷ đồng là quyết định xử phạt vi
phạm hành chính cao nhất trong ngành y tế từ trước tới nay. Tuy nhiên,
theo một số chuyên gia, con số này vẫn “chưa thấm vào đâu” so với quy mô
doanh số và khả năng gây thiệt hại tới người tiêu dùng.
Công ty URC đã bán 2 lô sản phẩm với tổng
giá trị hàng hoá vi phạm gần 3,9 tỷ đồng không thu hồi được, tương đương
cả triệu chai C2 và Rồng Đỏ.
Như đã đưa tin, vừa qua, Công ty TNHH URC đã bị Bộ Y tế xử phạt 5,8
tỷ đồng do các vi phạm trong sản xuất và tiêu thụ 2 lô nước trà xanh
hương chanh C2 và nước tăng lực Rồng Đỏ hương dâu có hàm lượng chì cao
quá mức công bố.
Đáng chú ý, công ty URC đã bán 2 lô sản phẩm với tổng giá trị hàng
hoá vi phạm gần 3,9 tỷ đồng không thu hồi được, tương đương cả triệu
chai C2 và Rồng Đỏ. Và cho đến thời điểm, không thể biết được trong số
này bao nhiêu chai đã được bán cho người tiêu dùng và bao nhiêu chai còn
trôi nổi trên thị trường.
Chưa đủ tính răn đe
Theo lãnh đạo Bộ Y tế, con số 5,8 tỷ đồng là quyết định xử phạt vi phạm hành chính cao nhất trong ngành y tế từ trước tới nay. Tuy
nhiên, theo một số chuyên gia, con số này vẫn “chưa thấm vào đâu” so
với quy mô doanh số và khả năng gây thiệt hại tới người tiêu dùng.
Trao đổi với báo chí, Luật sư Trương Thanh Đức, Trọng tài viên Trung
tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) bình luận: “Luật của mình quá nhẹ
nhàng, lẽ ra phải phạt hàng trăm nghìn tỷ. Doanh số lớn đương nhiên phải
phạt năng hơn số người ta thu được thì mới ngăn cản, răn đe được các vụ
tương tự, chứ phạt vài tỷ còn quá nhỏ so với lợi nhuận họ thu được”.
Theo luật sư Đức, cơ quan chức năng làm theo luật, nhưng luật không
rõ ràng, không mạnh tay thì rất khó xử lý. Do đó, cần phải phạt thật
nặng để lần sau không vi phạm nữa, thậm chí phải đóng cửa để răn đe
những doanh nghiệp, cá nhân khác.
Đồng quan điểm, Luật sư Trần Minh Hùng, Văn phòng Luật sư Gia Đình
(Đoàn luật sư TPHCM) cũng cho rằng: “Số tiền 5,8 tỷ đồng là tổng hợp
nhiều hành vi vi phạm không phải là 1 hành vi vi phạm. Theo tôi hình
thức xử phạt về hành chính thì dù có nhiều đến đâu cũng không có sức răn
đe người vi phạm. Với lợi nhuận gấp nhiều lần so với số tiền bị phạt,
thì phạt tiền chỉ tổn thất về mặt kinh tế chứ không có sức giáo dục, răn
đe người vi phạm".
"Tôi hoàn toàn đồng ý với quan điểm cần xem xét nên xử lý về mặt hình
sự trong tương lai về các hành vi vi phạm về an toàn vệ sinh thực
phẩm”, ông Hùng nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo ông Hùng, theo Bộ luật hình sự hiện nay thì những
hành vi vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm chỉ bị xử lý về mặt hình sự
khi gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng con người. Yếu tố
“gây hậu quả nghiêm trọng” được coi là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành
tội phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm và mức độ “hậu quả nghiêm trọng” ở
đây được thể hiện bằng việc “gây thiệt hại cho tính mạng” hoặc “gây
thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe người tiêu dùng”.
"Tuy nhiên, đa số các vụ vi phạm về an toàn thực phẩm hiện nay, bao
gồm cả những hành vi nguy hiểm như sử dụng hóa chất công nghiệp hay
nguyên liệu quá hạn để chế biến thực phẩm… đều ít khi gây hậu quả chết
người ngay lập tức nên chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Đây là một sự
hạn chế của pháp luật hình sự về vấn đề này”, ông Hùng cho biết.
Người tiêu dùng kiện URC: Không dễ!
Theo luật sư Trần Minh Hùng, trong mọi trường hợp, khi phát hiện hàng
hóa có dấu hiệu "khuyết tật", không đảm bảo an toàn thực phẩm, người
tiêu dùng nên khiếu nại lên Hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng để bảo vệ
quyền lợi ích một cách hợp pháp. Đồng thời, người tiêu dùng có quyền yêu
cầu đổi vật có khuyết tật, giảm giá và bồi thường thiệt hại. Nếu không
thỏa thuận được người tiêu dùng có thể khởi kiện ra tòa án để yêu cầu
bồi thường.
"Về tổn hại đến sức khỏe thì do đã có kết luận của Bộ Y tế về lỗi của
hàng hóa rồi nên việc chứng mình này không khó vì các chứng cứ này đã
có kết luận hợp pháp từ cơ quan có thẩm quyền. Tuy nhiên, để khởi kiện,
người tiêu dùng còn phải chứng minh qua các chứng cứ như hóa đơn, biên
lai, hợp đồng và các chứng từ khác về việc mua chai nước hoặc lô hàng.
Đây là điều không hề đơn giản khi việc mua bán, sử dụng chai nước hầu
như không có hoá đơn, chứng từ", ông Hùng nói.
Vị luật sư cũng cho rằng, các cửa hàng, đại lý bán
hàng C2 và Rồng đỏ nếu bán hàng cho khách hàng và bị khách hàng phàn
nàn, khiếu nại hay bị ảnh hưởng uy tín, thiệt hại thì vẫn có quyền khởi
kiện bồi thường như người tiêu dùng bình thường. Bởi khi nhà sản xuất
giao sản phẩm không đạt chất lượng cho các cửa hàng, đại lý thì các cửa
hàng, đại lý này vẫn bị thiệt hại tùy giao dịch cụ thể mà thiệt hại mở
góc độ khác nhau.
"Để bảo vệ người tiêu dùng theo tôi cần tiếp tục tăng cường công tác
quản lý nhà nước về chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm trong thời gian
tới, hoàn thiện hệ thống pháp luật về vệ sinh an toàn thực phẩm, Luật
bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cần đi vào thực tế", ông nhấn mạnh.
Chung quan điểm, luật sư Trương Thanh Đức cũng thừa nhận, việc người
tiêu dùng khởi kiện doanh nghiệp là không đơn giản bởi trong trường hợp
này, muốn được bồi thường thì người tiêu dùng phải chứng
minh được mình là khách hàng, đã mua hàng, tiêu dùng hàng thể hiện qua
biên lai, hóa đơn mua hàng.
"Tuy nhiên, ở Việt Nam, mua bán lặt vặt vài chai nước thì gần như không có hóa đơn, có không ai giữ. Cả kể chứng minh đã mua bán rồi cũng phải chứng minh là mình có sử dụng hay không. Trong
khi đó, tác hại của việc sử dụng nước uống nhiễm chì không bộc phát
luôn hoặc có bộc phát thì cũng có hàng trăm nghìn lý do khác như do ăn
uống", ông Đức nói.
Phương Dung
Nguồn: Báo Dân Trí Link báo đầu đủ: http://dantri.com.vn/kinh-doanh/vu-nuoc-c2-rong-do-nhiem-doc-chi-phat-vai-ty-cung-chua-du-tinh-ran-de-20160603063927364.htm |