1.
Cây trồng trên đất giáp ranh thì xử lý như thế nào?
Câu hỏi:
Đất vườn nhà ông A và đất vườn nhà
ông B giáp nhau một đoạn rào, và hàng rào này nằm trên đất vườn ông A từ rất
lâu. Và trong đoạn rào này có một hàng Sưa Trắng đã trên 30 tuổi. ông B cho
rằng cây sưa đổ lá sang nhà, nên ông B dùng lửa đốt chết 2 cây nhưng không hề
trao đổi gì với nhà ông A. Vậy theo các luật gia, việc làm của ông B có đúng
không? nếu ông B vi phạm luật thì phải xử lý theo điều khoản nào? Cảm ơn Luật
Sư Gia Đình!
Luật sư Gia Đình trả lời:
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư
vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về
mốc giới ngăn cách các bất động sản tại Điều 176 như sau:
Điều 176. Mốc giới ngăn cách các bất
động sản
1. Chủ sở hữu bất động sản chỉ được
dựng cột mốc, hàng rào, trồng cây, xây tường ngăn trên phần đất thuộc quyền sử dụng
của mình.
2. Các chủ sở hữu bất động sản liền
kề có thể thỏa thuận với nhau về việc dựng cột mốc, hàng rào, trồng cây, xây
tường ngăn trên ranh giới để làm mốc giới ngăn cách giữa các bất động sản;
những vật mốc giới này là sở hữu chung của các chủ thể đó.
Trường hợp mốc giới ngăn cách chỉ do
một bên tạo nên trên ranh giới và được chủ sở hữu bất động sản liền kề đồng ý
thì mốc giới ngăn cách đó là sở hữu chung, chi phí để xây dựng do bên tạo nên
chịu, trừ trường hợp có thỏa thuận khác; nếu chủ sở hữu bất động sản liền kề
không đồng ý mà có lý do chính đáng thì chủ sở hữu đã dựng cột mốc, hàng rào,
trồng cây, xây tường ngăn phải dỡ bỏ.
3. Đối với mốc giới là tường nhà
chung, chủ sở hữu bất động sản liền kề không được trổ cửa sổ, lỗ thông khí hoặc
đục tường để đặt kết cấu xây dựng, trừ trường hợp được chủ sở hữu bất động sản
liền kề đồng ý.
Trường hợp nhà xây riêng biệt nhưng
tường sát liền nhau thì chủ sở hữu cũng chỉ được đục tường, đặt kết cấu xây
dựng đến giới hạn ngăn cách tường của mình.
Đối với cây là mốc giới chung, các
bên đều có nghĩa vụ bảo vệ; hoa lợi thu được từ cây được chia đều, trừ trường
hợp có thỏa thuận khác.
Như vậy, có thể hiểu hàng cây Sưa là
một phần của hàng rào ngăn cách giữa 2 bất động sản của ông A và ông B, do ông
A xây dựng trê phần đất của mình nên được cho là phù hợp với quy định của pháp
luật. Tuy nhiên, cây Sưa thuộc quyền sở hữu của ông A lại rụng lá làm ảnh hưởng
đến việc sử dụng đất nhà ông B, pháp luật Dân sự có quy định vấn đề này như
sau:
Điều 604. Bồi thường thiệt hại do
cây cối gây ra
Chủ sở hữu, người chiếm hữu, người
được giao quản lý phải bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra.
Theo đó, trường hợp cây Sưa nhà ông
A rụng lá gây thiệt hại cho ông B thì ông B có thể báo lại với ông A để bồi
thường thiệt hại và tìm phương hướng giải quyết vấn đề.
Hành vi đốt cây của ông B có thể bị
xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm Hình sự theo các quy định
dưới đây:
Căn cứ theo quy định tại Điểm a,
Khoản 1, Điều 15 – Nghị định 167/2013/NĐ-CP:
Điều 15. Vi phạm quy định về gây
thiệt hại đến tài sản của người khác
2. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến
5.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng
tài sản của người khác;
Căn cứ theo quy định tại Điều 178 –
Bộ luật Hình sự 2015:
Điều 178. Tội hủy hoại hoặc cố ý làm
hư hỏng tài sản
1.107 Người nào hủy hoại hoặc cố ý
làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới
50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp
sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo
không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính
về một trong các hành vi quy định tại Điều này mà còn vi phạm;
b) Đã bị kết án về tội này, chưa
được xóa án tích mà còn vi phạm;
c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh,
trật tự, an toàn xã hội;
d) Tài sản là phương tiện kiếm sống
chính của người bị hại và gia đình họ;
đ) Tài sản là di vật, cổ vật.
Như vậy, ông A có thể trình báo vụ
việc đến cơ quan công an để xử lý với hành vi của ông B và yêu cầu bồi thường
xứng đáng.
2.
Trồng cây trên đất lấn chiếm có được bồi thường không?
Xin Luật sự tư vấn giúp em. Năm 2014
em có lấn 3ha đất rừng của Ban quản lý rừng để trồng keo, cán bộ Ban quản lý có
nhắc nhở là vi phạm, đến nay tỉnh thu hồi đất của Ban quản lý rừng đó trong đó
có diện tích keo của em. Cho em hỏi em có được hỗ trợ, đền bù cây keo em đã
trồng trên đất đó không. Xin chân thành cảm ơn!
Luật Sư Gia Đình trả lời:
1. Cơ sở pháp lý:
– Luật đất đai 2013.
2. Luật sư tư vấn:
Khoản 1, Điều 88 Luật đất đai 2013
quy định về nguyên tắc bồi thường thiệt hại về tài sản, khi Nhà nước thu hồi
đất như sau:
“Khi Nhà nước thu hồi đất mà chủ sở
hữu tài sản hợp pháp gắn liền với đất bị thiệt hại về tài sản thì được bồi
thường”.
Tuy nhiên, ngoài điều kiện là chủ sở
hữu hợp pháp của tài sản thì chủ tài sản còn phải đáp ứng các điều kiện khác
theo quy định của pháp luật đất đai thì mới được bồi thường tài sản trên đất
khi Nhà nước thu hồi đất.
Tại Điều 92, Luật đất đai 2013 có
liệt kê về các trường hợp Nhà nước thu hồi đất không được bồi thường tài sản
gắn liền với đất như sau:
“1. Tài sản gắn liền với đất thuộc
một trong các trường hợp thu hồi đất quy định tại các điểm a, b, d, đ, e, i
khoản 1 Điều 64 và điểm b, d khoản 1 Điều 65 của Luật này.
2. Tài sản gắn liền với đất được tạo
lập trái quy định của pháp luật hoặc tạo lập từ sau khi có thông báo thu hồi
đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
3. Công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ
tầng xã hội và công trình xây dựng khác không còn sử dụng”.
Trong đó, điểm a, b, d, đ, e, i
khoản 1 Điều 64 là các trường hợp:
"a, Sử dụng đất không đúng mục
đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất và đã bị xử
phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục
vi phạm.
b, Người sử dụng đất cố ý hủy hoại
đất.
d, Đất không được chuyển nhượng,
tặng cho theo quy định của Luật này mà nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho.
đ, Đất được Nhà nước giao để quản lý
mà để bị lấn, chiếm.
e, Đất không được chuyển quyền sử
dụng đất theo quy định của Luật này mà người sử dụng đất do thiếu trách nhiệm
để bị lấn, chiếm.
……
i, Đất được Nhà nước giao, cho thuê
để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên
tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu
tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng; trường
hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải
nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất
đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này; hết thời
hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu
hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp
do bất khả kháng".
Theo thông tin mà bạn trình bày,
diện tích keo mà bạn có được trồng trên đất của Ban quản lý rừng được Nhà nước
giao quản lý và diện tích 3ha mà bạn đang sử dụng để trồng keo là do lấn chiếm.
Do đó trong trường hợp này, vi phạm của bạn thuộc vào điểm đ, Khoản 1 Điều 64
Luật đất đai 2014. Vì vậy khi tỉnh thu hồi đất của Ban quản lý rừng đó trong đó
có diện tích keo của bạn thì bạn không được hỗ trợ, đền bù cho diện tích keo mà
bạn đã trồng trên đất lấn chiếm đó.
3.
Xây nhà lấn đất sang đất trồng cây lâu năm có được không?
Tóm tắt câu hỏi:
Tôi có ý định xây nhà, nhà ở đô thị.
Do diện tích đất thổ cư nhỏ nên tôi muốn xây nhà vệ sinh, nhà tắm lấn sang đất
cây lâu năm thì có được không, nếu bị phạt thì bị phạt như thế nào?
Luật sư tư vấn:
Xin chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin
tưởng và gửi câu hỏi của mình đến Văn Phòng Luật Sư Gia Đình, chúng tôi tư vấn
cho bạn như sau:
1.Cơ sở pháp lý
-Luật đất đai 2013
2.Xây nhà lấn đất sang đất trồng cây
lâu năm có được không?
Vì bạn không nói rõ là đất trồng cây
lâu năm đó có phải đất nhà bạn hay không nên chúng tôi xin tư vấn theo hai
trường hợp như sau:
Trường hợp 1: đất trồng cây lâu năm
thuộc sở hữu của bạn
Nếu đất đã thuộc quyền sở hữu của
bạn, và bạn muốn dùng đất đó để xây các công trình nhà ởnhư nhà vệ sinh, nhà
tắm thì bạn cần làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây
lâu năm sang đất ở. Chúng tôi xin được hướng dẫn bạn như sau:
- Căn cứ theo Khoản 1, Điều 6, Thông
tư 30/2014/TT-BTNMT thì cần những hồ sơ sau đây:
+ Đơn xin chuyển mục đích sử dụng
đất theo Mẫu số 01 ban hành kèm theo Thông tư này;
+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
hoặc Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở hoặc Giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
- Căn cứ theo Điều 59, Luật đất đai
2013 thì thẩm quyền chuyển mục đích sử dụng đất là UBND cấp Huyện. Chính vì
vậy, cá nhân chuẩn bị hồ sơ như trên và nộp tại UBND cấp huyện để xin được
chuyển mục đích sử dụng đất.
Trường hợp 2: Nếu đất trồng cây lâu
năm đó không thuộc sở hữu của bạn
Tại Điều 12, Luật đất đai 2013 có
quy định như sau về các hành vi bị cấm:
"1. Lấn, chiếm, hủy hoại đất
đai.”
Do đó việc bạn lấn chiếm đất trồng
cây lâu năm của người khác là vi phạm vào điều cấm của pháp luật. Khi bị cơ
quan nhà nước có thẩm quyền phát hiện, bạn có thể bị phạt như sau:
Căn cứ theo Khoản 1, Điều 10, Nghị
định 102/2014/NĐ-CP:
"1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng
đến 3.000.000 đồng đối với hành vi lấn, chiếm đất nông nghiệp không phải là đất
trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất."
Bên cạnh đó, khi bị phạt tiền, cá
nhân, tổ chức vi phạm còn sẽ bị áp dụng các biện pháp bắt buộc khác như buộc
trả lại và khôi phục lại tình trạng đất như ban đầu. Vì vậy, nếu rơi vào trường
hợp này, chúng tôi khuyên bạn không nên lấn chiếm đất không thuộc sở hữu của
mình.
4.
Cách giải quyết khi hàng xóm lấn chiếm đất
1. Lấn chiếm đất đai là gì?
Căn cứ quy định tại Điều 3 Nghị định
91/2019/NĐ-CP thì lấn chiếm đất đai được hiểu như sau:
Lấn đất là việc người sử dụng đất
chuyển dịch mốc giới hoặc ranh giới thửa đất để mở rộng diện tích đất sử dụng
mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép hoặc không được người
sử dụng hợp pháp diện tích đất bị lấn đó cho phép.
2. Giải đáp câu hỏi bị lấn chiếm đất
Hỏi: Nhà tôi mua đất dự án và đã xây
từ năm 2011. Gia đình tôi về ở từ 2012 đến nay. Không có vấn đề gì. Do ô đất
của tôi là cuối dãy nên có một bức tường ngăn cách đất dự án với mảnh đất dân
cư lân cận. Trên số đỏ ghi rõ RANH GIỚI ĐẤT ĐAI. Do vậy gia đình tôi đã sử dụng
khoảng đất thừa này để làm một hành lang sau nhà và lợp mái tôn che mưa nắng
(rộng khoảng 1m). Nay chủ (mới mua lại) của mảnh đất dân cư muốn chiếm dụng bức
tường đó, thậm chí cả phần đất dôi dư mà gia đình tôi đang sử dụng. Lý do nêu
ra là gia đình tôi không có quyền sử dụng phần đất ngoài phần mà Nhà nước đã
cấp vuông vắn trên sơ đồ. Tôi muốn hỏi điều đó có được phép không? Gia đình tôi
làm thế nào để giữ được hiện trạng đang sử dụng? Chủ nhân mảnh đất liền kề đã
phá dỡ một phần tường rào nay có phải xây lại không, cấp nào xử lý?
Trả lời: Theo dữ liệu bạn đưa ra thì
ô đất của bạn ở cuối dãy nên có "một bức tường ngăn cách đất dự án với
mảnh đất dân cư lân cận. Trên số đỏ ghi rõ ranh giới đất". Như vậy cũng có
nghĩa là bức tường này là ranh giới.
Tại Điều 265 Bộ luật dân sự có quy
định như sau:
"Điều 265. Nghĩa vụ tôn trọng
ranh giới giữa các bất động sản
1. Ranh giới giữa các bất động sản
liền kề được xác định theo thoả thuận của các chủ sở hữu hoặc theo quyết định
của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Ranh giới cũng có thể được xác định
theo tập quán hoặc theo ranh giới đã tồn tại từ ba mươi năm trở lên mà không có
tranh chấp.
2. Người có quyền sử dụng đất được
sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới trong khuôn
viên đất phù hợp với quy hoạch xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy
định và không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất liền kề của người khác.
Người sử dụng đất chỉ được trồng cây
và làm các việc khác trong khuôn viên đất thuộc quyền sử dụng của mình và theo
ranh giới đã được xác định; nếu rễ cây, cành cây vượt quá ranh giới thì phải
xén rễ, tỉa cành phần vượt quá, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
3. Trong trường hợp ranh giới là
kênh, mương, hào, rãnh, bờ ruộng thì người sử dụng đất có nghĩa vụ tôn trọng,
duy trì ranh giới chung; không được lấn, chiếm, thay đổi mốc giới ngăn
cách."
Như vậy, các chủ sở hữu phải có
nghĩa vụ tôn trọng ranh giới, trong phạm vi ranh giới, người sử dụng đất chỉ
được trồng cây và làm các việc khác theo quy định. Do đó, việc người chủ mới
chiếm dụng bức tường làm ranh giới để sử dụng riêng là hoàn toàn không hợp
pháp.
Ngoài ra, trong dữ liệu bạn đưa ra
thì ngoài phần đất trong giấy chứng nhận mà bạn đã được cơ quan nhà nước cấp,
bạn còn sử dụng một phần đất dôi dư bên ngoài. Đối với phần đất này cả bạn và
cả người chủ mới đều không được sử dụng nếu như chưa có sự đồng ý của cơ quan
nhà nước có thẩm quyền.
Trong trường hợp này, chúng tôi có
thể xác định được bản chất ở đây là tranh chấp đất đai. Do đó việc giải quyết
tranh chấp này sẽ phải áp dụng theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, cụ thể
Khoản 1, 2 Điều 202 và Khoản 1, 2 Điều 203 Luật đất đai năm 2013 quy định:
"Điều 202. Hòa giải tranh chấp
đất đai
1. Nhà nước khuyến khích các bên
tranh chấp đất đai tự hòa giải hoặc giải quyết tranh chấp đất đai thông qua hòa
giải ở cơ sở.
2. Tranh chấp đất đai mà các bên
tranh chấp không hòa giải được thì gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có
đất tranh chấp để hòa giải....
Về thẩm quyền hòa giải như sau:
Điều 203. Thẩm quyền giải quyết
tranh chấp đất đai
Tranh chấp đất đai đã được hòa giải
tại Ủy ban nhân dân cấp xã mà không thành thì được giải quyết như sau:
1. Tranh chấp đất đai mà đương sự có
Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của
Luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải
quyết;
2. Tranh chấp đất đai mà đương sự
không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại
Điều 100 của Luật này thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức
giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:
a) Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh
chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều này;
b) Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có
thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự;.."
Như vậy, đối chiếu theo quy định
pháp luật trên thì trước hết bạn phải tiến hành hòa giải ở cơ quan UBND cấp xã
trước. Sau đó, nếu hòa giải không thành thì bạn có thể thực hiện thủ tục yêu
cầu giải quyết đất đai tại UBND cấp huyện/tỉnh hoặc làm đơn khởi kiện yêu cầu
Tòa án giải quyết.
Luật sư Trần Minh Hùng chuyên gia
tư vấn luật trên kênh HTV, VTV, THVL1, ANTV, SCTV1...
Chúng tôi
là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên
viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm, kiến
thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm và
đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý-
cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư
bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là
nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư
luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư
thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề,
chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh
hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật
sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp
được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem
lại công bằng cho xã hội.
Luật sư
Trần Minh Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư Gia
Đình có nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền
thông tin tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật
trên các Kênh truyền hình uy tín như: Đài Truyền hình TPHCM
(HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long,
Truyền hình Công an ANTV, SCTV, THQH, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam,
Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát
thanh Kiên Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi
trẻ đời sống, Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an
nhân dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học
luật TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường
ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học
uy tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật
sư bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng
trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng
Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu
giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa
Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự,
kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại
niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công
lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi
cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước
rất lâu năm.
Trân trọng
cảm ơn!.
|