Hạn chế tranh chấp do vi phạm hợp đồng vì Covid 19
Hạn chế tranh chấp do vi phạm hợp đồng vì Covid-19
Đại dịch do Covid-19 gây ra đã khiến phát sinh nhiều vấn đề gây ảnh hưởng đến sự sinh tồn của doanh nghiệp, trong đó có nguy cơ vi phạm nghĩa vụ tại hợp đồng thương mại giữa các doanh nghiệp với nhau:
Những tranh chấp, mâu thuẩn phổ biến có thể xảy ra như: vi phạm thời gian giao hàng; vi phạm nghĩa vụ không giao đúng, đủ số lượng hàng hóa; nghĩa vụ thanh toán; vi phạm các thỏa thuận khác ghi trong hợp đồng... Để hạn chế rủi ro này, doanh nghiệp phải làm sao để được miễn trách nhiệm nếu vi phạm hợp đồng và cần làm gì để hạn chế thấp nhất khả năng xảy ra các tranh chấp hợp đồng trong và sau Covid-19?
Điều đầu tiên, doanh nghiệp cần xác định Covid-19 có phải là sự kiện bất khả kháng để mình có thể được áp dụng để miễn trừ trách nhiệm nếu vi phạm hợp đồng thương mại hay không?
Theo Bộ luật Dân sự 2015 "sự kiện bất khả kháng" là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được, dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.
Điều kiện để được áp dụng sự kiện bất khả kháng?
Doanh nghiệp cần căn cứ quy định tại hợp đồng. Nếu có điều khoản quy định về sự kiện bất khả kháng và hậu quả pháp lý khi xảy ra sự kiện đó, các bên thực hiện theo thỏa thuận.
Ví dụ, hợp đồng có điều khoản quy định: "Sự kiện bất khả kháng" là những việc xảy ra ngoài mong muốn và vượt quá sự kiểm soát hợp lý của các bên, phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành như: động đất, thiên tai, dịch bệnh, sự thay đổi về chính sách, các quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền... Không bên nào phải chịu trách nhiệm với việc không thực hiện hoặc chậm trễ thực hiện nghĩa vụ của mình theo hợp đồng này nếu như có nguyên nhân từ trường hợp bất khả kháng". Như vậy, nếu một trong hai bên không thể thực hiện được nghĩa vụ theo quy định của hợp đồng này vì lý do bất khả kháng phải thông báo bằng văn bản để hai bên có phương án giải quyết.
Có trường hợp hợp đồng không quy định điều khoản về trường hợp bất khả kháng. Khi đó, các bên có thể viện dẫn quy định của pháp luật để giải thích và áp dụng. Bởi điểm b khoản 1, điều 294 Luật Thương mại 2005 quy định: Việc xảy ra sự kiện bất khả kháng thuộc trường hợp miễn trách nhiệm với hành vi vi phạm.
Như vậy, để được áp dụng quy định về sự kiện bất khả kháng, cần đáp ứng đủ ba điều kiện: xảy ra một cách khách quan (thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh, các quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền..), không thể lường trước và không thể khắc phục.
Với sự việc xảy ra trong Covid-19, nhiều doanh nghiệp có thể đã thỏa mãn điều kiện một và hai. Tuy nhiên điều kiện ba cần phải được xem xét và phân tích trong các trường hợp cụ thể. Điều kiện ba được thỏa mãn và Covid-19 được coi là sự kiện bất khả kháng nếu các bên chứng minh được "không thể khắc phục được tình hình mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và trong khả năng của mình".
Khi đó, nếu chứng minh được Covid-19 thuộc trường hợp bất khả kháng với mình, các bên hoàn toàn có thể được miễn trừ nghĩa vụ nếu vi phạm hợp đồng.
Để được miễn trách nhiệm nếu vi phạm hợp đồng và hạn chế thấp nhất khả năng xảy ra các tranh chấp hợp đồng trong và sau Covid-19, doanh nghiệp nên thực hiện những điều sau:
Thứ nhất, xem xét, đánh giá lại hợp đồng để xác định rõ tình trạng pháp lý làm căn cứ giải quyết khi có sự vi phạm.
Thứ hai, xác minh, thu thập chứng cứ chứng minh là đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép nhưng không thể khắc phục được.
Thứ ba, thông tin, thông báo kịp thời bằng văn bản cho bên kia biết về trường hợp vi phạm hợp đồng do sự kiện bất khả kháng mà doanh nghiệp không thể thực hiện được nghĩa vụ của hợp đồng.
Thứ tư, Thỏa thuận đưa ra phương án, đề xuất giải quyết hậu quả pháp lý. Các bên có thể kéo dài thời hạn hoặc từ chối thực hiện hợp đồng theo điều 296 Luật Thương mại 2005. Việc kéo dài thời hạn theo điều luật này có thể lên tới 8 tháng.
Đối với các hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, Việt Nam cũng là thành viên của Công ước Viên về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế. Tuy Công ước này không sử dụng thuật ngữ "sự kiện bất khả kháng", nhưng có quy định "một bên không chịu trách nhiệm về việc không thực hiện bất kỳ nghĩa vụ nào của mình nếu anh ta chứng minh rằng việc không thực hiện nghĩa vụ đó là do sự cản trở ngoài tầm kiểm soát của anh ta và rằng anh ta không thể được trông đợi một cách hợp lý là đã lường trước các trở ngại này tại thời điểm ký kết hợp đồng hoặc đã tránh hoặc khắc phục nó hoặc hậu quả của nó".
Điều này cũng phù hợp với quy định tại khoản 1 Điều 156 Bộ luật Dân sự 2015 "trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ dân sự không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền, nghĩa vụ dân sự của mình".
Sự kiện bất khả kháng là vấn đề pháp lý quan trọng, khi ký kết hợp đồng kinh doanh - thương mại các bên cần đưa điều khoản này vào hợp đồng, xác định rõ các yếu tố của sự kiện bất khả kháng và có thể thỏa thuận các trường hợp cụ thể được xem là bất khả kháng, các trường hợp cụ thể được miễn trừ trách nhiệm.
Khi xảy ra sự kiện xét thấy có khả năng là sự kiện bất khả kháng có thể dẫn tới hậu quả vi phạm hợp đồng, doanh nghiệp thực hiện các bước nêu trên để có thể được miễn trừ trách nhiệm do vi phạm hợp đồng, giảm thiểu thiểu thiệt hại cũng như hạn chế thấp nhất khả năng xảy ra tranh chấp.
Trân trọng./.
LS TRẦN MINH HÙNG TƯ VẤN LUẬT TRÊN HTV
Chúng tôi là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm, kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý- cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề, chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem lại công bằng cho xã hội.
Luật sư Trần Minh Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư Gia Đình có nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền thông tin tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật trên các Kênh truyền hình uy tín như: Đài Truyền hình TPHCM (HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long, Truyền hình Công an ANTV, SCTV, Truyền hình Quốc Hội Việt Nam, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam, Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh Kiên Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi trẻ đời sống,Thanh niên, Tiền Phong Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an nhân dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học luật TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học uy tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật sư bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự, kinh tế, hợp đồng kinh tế thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.…là hãng luật tư vấn luật cho nhiều công ty Việt Nam và nước ngoài trên cả nước luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước rất lâu năm.
Trân trọng cảm ơn.
ĐOÀN LUẬT SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
VPLS GIA ĐÌNH (Luật sư Thành Phố)
Trụ sở: 402A Nguyễn Văn Luông, P.12, Q.6, Tp.HCM (Bên cạnh Công chứng số 7)
5/1 Nguyễn Du, Biên Hòa, Đồng Nai (đối diện tòa án Biên Hòa)
68/147 Trần Quang Khải, Tân Định, quận 1, TP.HCM
Điện thoại: 028-38779958; Fax: 08-38779958
Luật sư Trần Minh Hùng: 0972 238006
|